هوشمندسازی از دیدگاه مدرسه
مدرسه به عنوان بستر اصلی آموزش و محیط اصلی برنامه های آموزشی در بحث هوشمندسازی دارای حوزه های متعددی است که به عنوان هدف فعالیت های هوشمندسازی می توانند واقع شوند.
این حوزه ها بر اساس فرم ارزیابی هوشمندسازی مدارس 108805 مورخ 90/05/22 وزارت متبوع، به شرح زیر اند:
1- حوزه فضای مدرسه ، کلاس و دانش آموز
شامل: فضای فیزیکی مدرسه
2- حوزه مدیریت
شامل:به کار گیری سیستم های اتوماسیون و نرم افزاری در مدیریت آموزشگاه
3- حوزه معاونین و کارکنان
شامل: توانایی ها و مهارت های شغلی فنآورانه کادر اجرایی و اداری مدرسه
4-حوزه ممعلمین
شامل:توانایی ها و مهارت های شغلی فنآورانه معلمین و دبیران آموزشگاه
5-حوزه تجهیزات دفتری1
شامل:به کار گیری تجهیزات فنآوری در بخش اداری آموزشگاه(: رایانه، چاپگر، اسکنر)
6-حوزه تجهیزات کلاسی
شامل:به کار گیری تچهیزات فنآوری در فضای آموزشی کلاس و مدرسه
7- حوزه تجهیزات شبکه های ارتباطی غیر فعال
شامل:به کار گیری سیم کشی های شبکه در آموزشگاه
8-حوزه تجهیزات شبکه های ارتباطی فعال
شامل:به کار گیری ابزارهای الکترونیکی شبکه در آموزشگاه
9-حوزه تجهیزات دفتری2
شامل:ه کار گیری تجهیزات فنآوری در زیرساخت های آموزشگاه(: دوربین مداربسته، برق اضطراری، سرور)
10-حوزه دانش آموزی
شامل:توانایی ها و مهارت های به کارگیری نرم افزارها و سخت افزارهای ضروری در آموزش توسط دانش آموزان
می توان گفت که حوزه های فعالیت های آموزشگاه به سه دسته تقسیم می شوند:
1- برنامه ریزی
دربرنامه ریزی شناسایی وضع موجود، شناسایی علل بوجودآورنده مشکلات، شناسایی گلوگاه ها، بررسی امکانات و الگوها، بررسی تواننمندی های نیروی انسانی اعم از کادر، معلمین، دانش آموزان، اولیا، ادارت پشتیبان مدرسه می تواند در برنامه ریزی موثر باشد.
2- تجهیزات
خرید تجهیزات تنها راه هوشمندسازی نیست، ولی دارای اولویت بالایی است.
3-توانمندی
مهمترین بخشی که در حوزه عملی می تواند موثر باشد.
مدرسه ای که می خواهد تازه شروع کند چه کار کند؟
هدفگذاری
مدیران مدارس برای شروع هوشمندسازی مدرسه باید به این نکته توجه داشته باشند که تعیین هدف در ابتدای کار بسیار مهم است، از آنجا که برای مدرسه هوشمند 5 سطح تعیین شده است و هماهنگی در رشد ابعاد گوناگون هوشمندسازی مدرسه باید متناسب باشد. بهتر است ابتدا تعیین کنند که به کدام سطح قرار است برسند.
تعیین هدف برای اینکه یک مدرسه هوشمند داشته باشید به این سه مسئله مهم بسیار توجه کنید:
1- مدارس هوشمند در 5 سطح تعیین شده اند، شما به کدامیک می خواهید دست یابید.
این 5 سطح عبارتند از:
1- نیمه الکترونیک
2- الکترونیک
3- نیمه هوشمند
4- هوشمند
5- هوشمند پیشرفته
البته دستیابی به بالاترین سطح ایده آل است اما شما باید ابتدا امکانات موجود خود را ارزیابی کنید تا ببینید که از کدام سطح بالاتر و از کدام سطح پایینتر هستید و بعد برای رسیدن به سطح بالایی برنامه ریزی کنید. مثلا اگر از سطح 2 بالاترید و از سطح 3 پایینترید برای رسیدن به سطح 3 برنامه ریزی کنید.
2- رشد ابعاد مختلف یک سطح باید متوازن باشد.
اگر در یک بعد (حوزه) از سطح بسیار بالایی برخوردارید آنرا ملاک قرار ندهید،
اگر در یک بعد (حوزه) در سطح بسیار پایینی قرار گرفته اید آنرا ملاک قرار ندهید،
شما باید در زمینه حوزه ای که جلو افتاده اید قدری تامل کنید و بر روی حوزه های عقب افتاده خود تمرکز بیشتر و هزینه (زمانی-برنامه ریزی-مالی) کنید.
3-امکانات و تجهیزات، اعتبارات، توانمندی های فعلی و بلقوه شما در اولویت قرار دارند.
با توجه به امکانات و تجهیزات و اعتبارات و توانمندی های فعلی و بلقوه خود و همکاران اداری مدرسه، معلمان و دبیران مدرسه، دانش آموزان، اولیاء و سایر امکانات و محدودیت های خود، سطحی از مدرسه هوشمند را برای رسیدن تا پایان زمانی معیین انتخاب کنید.
توجه کنید که رشد در تمامی ابعاد در یک سطح مهم است. مثلا در مورد پرورش اندام اگر ورزشکاری تنها روی بخشی از بدن خود متمرکز شود و بازوهای دست خود را بسیار قوی کند و سایر عضلات خود را تقویت نکند هیچگاه صاحب مقام نخواهد شد. پرورش عضلات اگر چه مهم است، توان رشد عضلات نیز بسیار با اهمیت است.
در مدرسه هوشمند سطح 1 و 2 و 3 و 4 و 5 باید مدرسه متناسب با سطح ادعای خود در تمامی حوزه ها رشد داشته باشد و به سطح قابل قبولی رسیده باشد.
ارتقاء مهارت های لازم
ارتقاء مهارت های شغلی باید متناسب با نوع فعالیت ها باشد. کادر اداری آموزشگاه تسلط به تولید محتوای الکترونیکی به کارش نمی آید در عوض معلمین استفاده از نرم افزارهای اتوماسیون و تولید گزارشات کارنامه و ارسال اس ام اس برایشان کاربردی نیست.
ارتقاء مهارتهای لازم برای چند جامعه هدف در مدرسه مطرح است:
1- مدیر و کادر اجرایی مدرسه
2- کادر فنی مدرسه به خصوص معاونین فنآوری و متصدیان سایت ها و سوپروایزرها و ....
3- معلمین و دبیران
4- دانش آموزان
5- اولیاء دانش آموزان
خرید تجهیزات لازم
خرید تجهیزات متناسب با برنامه ریزی و توانمندی های موجود یا مورد هدف در برنامه ریزی باید باشد.
خرید برخی تجهیزات بی مورد نه تنها موجب رشد نخواهد شد بلکه به لحاظ مالی موجب اصطحلاک شدشد در آموزشگاه می شود.
اگر آموزشگاهی در کلاس های خود وسایل رسانه جمعی ندارد نباید اقدام به خرید سرور و غیره کند چرا که سرور و سایر تجهیزات مربوط به سطوح پیشرفته هوشمندسازی هستند.
با توجه به گستردگی حوزه های تجهیزاتی و نرم افزاری در آموزشگاه به طور خلاصه می توان گفت اولویت خرید تجهیزات با تجهیزات هوشمند به خصوص وسایل رسانه جمعی در کلاس های درس است.
